نقش باکتری در کنترل بیولوژیکی و افزایش رشد گیاه

چکیده

جهت مقابله با بیماری های گیاهی و افزایش بازدهی گیاهان ، از سموم و کودهای شیمیایی استفاده می کنند. این مواد سبب آلودگی محیط زیست و ایجاد نژادهای جدید پاتوژن و بروز مقاومت در آنها می شود.به همین جهت استفاده از ریزوباکترها و باکتری های اندوفیت به عنوان فعال کننده عوامل کنترل بیولوژیک و افزاینده رشد گیاهان ، در حال گسترش است . شناسایی این آتناگونیست ها و افزایش آنها به خاک منطقه ریشه ، یکی از روش های مناسب این کار است .

ریزوباکترهای افزاینده رشد ( PGPR ) در روی بذر ، قسمت های رویشی و ریشه گیاهان وجود دارند. این باکتری ها با تولید آنتی بیوتیک ها و آنزیم ها و همچنین با افزایش رشد گیاهان سبب کنترل قارچ های خاکزی شامل Aphanomyces  spp ، Fusarium  oxysporum  ، Gaeumannomyces  graminis  ، Phytophthora  spp ، Pythium spp ، Rhizoctonia  solani ، Sclerotium  rolfsii و  Verticillium  spp می شوند .

باکتری های اندوفیت دربافت آوندی گیاهان وجود دارند و برای مقابله با قارچ های  Fusarium  oxysporum  و Verticillium spp. بکار می روند .

این باکتری ها ، خسارت ناشی از نماتد های مختلف از جمله   spp  Meloidogyneرا از طریق ایجاد تغییرات در ساختار و جمعیت میکروبی خاک و دست یابی به خاک بازدارنده ، کاهش می دهند .

اصلاح خاک های زراعی با مواد آلی مانند کیتین و تناوب زراعی با لگوم های گرمسیری ، سبب افزایش جمعیت باکتری هایی مانند Burkholderia  cepacia  و Arthrobacter  spp  ، افزایش قدرت بازدارندگی خاک و توان کنترل بیولوژیک می شود. کاربرد ترکیبات آروماتیک مانند  Furfural، Citral و Benzaldehyde سبب افزایش جمعیت باکتری های PGPR در خاک و افزایش توان بازدارندگی خاک می شود.تمام روش های به کار رفته و جدایه های باکتری PGPR سبب بکار انداختن مکانیسم دفاعی درگیاهان و کاهش نشانه های بیماری می شود .

برخی تحقیقات نشان می دهد تغذیه سوسک کدوئیان که ناقل پاتوژن  Erwinia tracheiphila ( عامل پژمردگی باکتریایی کدوئیان ) است ، سبب کاهش اثر PGPR روی گیاه می شود .البته تیمار بذر کدوئیان با PGPR باعث کاهش تعداد این سوسک ها و انتشار باکتری می شود .

در آزمایشاتی جهت کنترل بیماری های ویروسی، CMV به صورت مکانیکی و توسط شته ها به گیاهان تیمار شده با PGPR منتقل شد که در هر دو مورد کاهش قابل توجهی در علائم بیماری دیده می شود .

26 جدایه از باکتری های PGPR جهت افزایش مقاومت گیاهان استفاده می شود . از جمله این باکتری ها می توان اشاره کرد به

Bacillus  pumilus  ، B . amyloliquifaciens ،  B . subtilis و Kluyvera  cryocrescens  . این باکتری ها جهت تیمار به بذر یا در هنگام نشا کاری به خاک اضافه می شوند.